ABD’de Fosil Yakıt Şirketlerine Her Yıl Milyarlarca Dolarlık Teşvik Akıyor
Yeni bir çalışma, ABD’deki fosil yakıt şirketlerinin yılda 31 milyar dolarlık teşvik aldığını ortaya koydu. Hesaplanan bu miktarın 2017’den bu yana 2 kat arttığı ve muhtemelen eksik bir tahmin olduğu belirtiliyor.
Oil Change International adlı kampanya grubu tarafından yapılan yeni bir analize göre, ABD, şu anda fosil yakıt endüstrisini yılda yaklaşık 31 milyar dolar ile sübvanse ediyor. Bu teşvik, 2017 yılından bu yana iki katından fazla artarken, söz konusu miktarın devlet kaynaklarının yeterince şeffaf ve güvenilir veri sağlanamaması nedeniyle, muhtemelen gerçek rakamlara kıyasla çok daha düşük bir tahmin olduğu belirtiliyor.
Yeni rapora göre, bu tür teşvikler karbon salımının azaltılmasının önünde büyük bir engel oluşturuyor. Oil Change International’da ABD program yöneticisi olan ve aynı zamanda analizin baş yazarı Collin Rees, mevcut teşviklerin normalde gerçekleşmeyecek yeni üretimlere olanak tanıdığını vurgulayarak, “Ayrıca bu teşviklerin çok büyük bir bölümü, hissedarların, yatırımcıların ve fosil yakıt şirketi yöneticilerinin ceplerini dolduruyor” dedi.
Analiz kapsamında Oil Change International, vergi indirimleri, arazi ve doğal kaynakları edinmek için uygulanan düşük ücretler, doğrudan devlet harcamaları ve diğer finansal destekleri bir araya getirdi. Bu hesaplamada, Dünya Ticaret Örgütü’nün fosil yakıt sübvansiyonu tanımı esas alındı. Sonuç olarak, ABD’nin sağladığı sübvansiyonların, fosil yakıt sektörüne yatırımlarda %30.000’e varan getiriler sunduğu tespit edildi.
Rapora göre, ABD’nin petrol şirketlerine sunduğu en büyük sübvansiyonlardan biri, şirketlerin yurtdışında elde ettikleri gelirler için yabancı hükümetlere ödedikleri vergi ve imtiyaz bedellerini, iç vergi yükümlülüklerinden düşmelerine izin veren bir federal vergi düzenlemesi. Bu kural, çifte vergilendirmeyi önlemek amacıyla uygulanıyor.
Fosil Yakıt Şirketlerine 10 yılda Ekstradan 4 Milyar Dolar Destek
İsviçre merkezli araştırma grubu Global Subsidies Initiative’e göre, iklim kampanyacıları ve BM uzmanlarının baskısı altında, 2015 ile 2020 yılları arasında en az 53 ülke fosil yakıt sübvansiyonlarında reformlara gitti. 2021 yılında göreve gelen Joe Biden, gezegeni ısıtan enerji kaynaklarına yönelik sübvansiyonların kaldırılmaya başlanacağına söz vermişti.
Ancak yeni rapor, ABD’nin bu konuda yanlış yöne gittiğini ortaya koyuyor. Analizde, Trump’ın Temmuz ayında imzaladığı büyük vergi ve harcama yasasının, önümüzdeki 10 yıl boyunca fosil yakıt şirketlerine her yıl ekstra 4 milyar dolar destek sağlayacağı ifade ediliyor. Bu yasa paketindeki petrol endüstrisi için en büyük desteklerden bazıları şunlar:
- Karbon yakalama teşviklerinin artırılması
- Kamusal arazilerde kömür, petrol ve gaz üretimi için hâlihazırda piyasa altı olan imtiyaz bedellerinin daha da düşürülmesi
Colin Rees’e göre, bu artırılmış teşvikler ileriki yıllarda petrol endüstrisi için çok daha değerli hâle gelebilecek.
Aynı Parayla 3 Milyon Aile Gıda Yardımı Alabilir
Rapora göre, ABD’nin tüm fosil yakıt sübvansiyonlarını sosyal programlara yönlendirmesi, sıradan Amerikalıların yaşamında büyük fark yaratabilecek düzeyde. Örneğin bu teşviklerle, yılda 3 milyon aileye gıda yardımı sağlanabiliyor. Ya da 10 yıl içinde 54 milyon haneye güneş paneli kurulabiliyor. Veya örneğin bu miktarla, ABD’de düşük gelirli ailelerin çocuklarına erken yaşta eğitim, sağlık, beslenme ve sosyal destek sağlamayı amaçlayan kapsamlı bir federal program olan Head Start erken eğitim programından 3 milyon çocuk faydalanabiliyor.
Rees, ABD hükümetinin fosil yakıt şirketlerine sağladığı desteklerin karmaşık ve teknik göründüğünü ancak etkilerinin büyük olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Evet, teknik yasa dili ve vergi yasası detaylarıyla uğraşıyoruz ama tüm bunlara rağmen şunu anlamak çok önemli: Sübvansiyonlar siyasi ifadelerdir. Bunlar, bir ülke olarak neyi desteklemeyi seçtiğimize dair siyasi tercihlerdir.”