Dikey güneş panelleriyle “çifte hasat”

Aarhus Üniversitesi tarafından yapılan ve Energy Nexus dergisinde yayınlanan çalışmada, tarlanın bir bölümüne geleneksel güney yönüne eğimli paneller, diğer bölümüne ise doğu-batı yönünde tam dikey konumlandırılmış paneller yerleştirildi. Tarımsal üretim için buğday ile çim-yonca (grass-clover) karışımları kullanıldı. Elde edilen sonuçlar, dikey panellerin gölgelenmeye rağmen mahsul veriminde belirgin bir kayba yol açmadığını gösterdi.

Araştırmacılar, panellerin yer kapladığı alanın toplam tarlanın yaklaşık yüzde 10’una denk geldiğini belirtti. Aynı miktarda enerji ve gıda üretimini geleneksel yöntemlerle ayrı arazilerde gerçekleştirmek için ise yüzde 18 ila 26 daha fazla alana ihtiyaç olacağı hesaplandı. Enerji üretimi açısından dikey paneller yıllık bazda biraz daha düşük performans sergilese de, elektrik üretiminin sabah ve akşam saatlerine kayması, enerji talebiyle daha uyumlu bir profil sundu.

Teknik açıdan dikey bifacial panellerin cam-üzeri (glass-on-glass) yapısı, rüzgâr yüküne dayanıklılık ve daha düşük karbon salımı gibi avantajlar sağlıyor. Ayrıca sistem, tarım makineleriyle uyumlu şekilde kullanılabiliyor. Görsel algı üzerine yapılan sanal gerçeklik çalışmaları da dikey panellerin, geleneksel güneş santrallerine kıyasla daha olumlu değerlendirildiğini ortaya koydu. Katılımcılar, arazinin hâlâ tarımsal üretimde kullanıldığını görünce sistemi “yenilikçi” ve “çevre dostu” olarak nitelendirdi.

Bununla birlikte, uzmanlar bu sonuçların yalnızca kısa vadeli gözlemlerle elde edildiğini, uzun dönemli üretim döngülerinde benzer etkilerin sürüp sürmeyeceğinin araştırılması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca farklı iklim koşulları ve bitki türlerinde sistemin performansını test etmek için daha fazla çalışma yapılması gerektiğine dikkat çekiliyor.