Nikel piyasası yeni rotasını belirliyor
Nikel piyasası, son yıllarda geçirdiği yapısal değişimlerin ardından yönünü yeniden belirlemeye çalışıyor. Uzun süre elektrikli araç (EV) bataryalarında kritik rolü nedeniyle “geleceğin metali” olarak görülen nikelin görünümü, artık eskisi kadar parlak değil.
Özellikle Asya’da talep canlılığını korusa da, küresel ölçekte yaşanan arz fazlası ve batarya teknolojilerinde yaşanan dönüşüm, fiyatlar üzerinde ciddi baskı oluşturuyor. Buna ek olarak, artan ticaret gerilimleri ve yatırımcıların temkinli tutumu, piyasadaki belirsizliği derinleştiriyor.
Endonezya’da hızla artan üretim, nikel piyasasında son üç yıldır ciddi bir arz fazlasına yol açtı. Ekonomim’den Evrim Küçük’ün haberine göre, cevher ihracatını 2020’de yasaklayan ülke, Çinli şirketlerle kurduğu 44 eritme tesisiyle küresel arzı yeniden şekillendirdi. 2024’te madencilik kotası yüzde 35 azaltılsa da, LME stoklarının bir yılda iki katına çıkarak 200 bin tonu aşması, arz fazlası algısını güçlendirdi.
Nisan ortasından bu yana ton başına 15.000 dolar civarında seyreden nikel fiyatları, 8 Nisan’da dört yılın en düşük seviyesi olan 14.450 doları test etti. Piyasa aktörleri, Endonezya’daki üretim kısıtlamalarının arz fazlasına karşı ne derece etkili olacağını dikkatle izliyor.
Merkezde Çin ve Endonezya var
Nikel piyasasında arz ve talep dengesinin merkezine Çin ve Endonezya yerleşti. 2019’dan bu yana bu iki ülkede arz hızla artarken, diğer bölgelerde geriledi. Talep de büyük ölçüde Çin ve Endonezya kaynaklı oldu. Ancak elektrikli araç bataryalarında nikel bazlı kimyadan lityum demir fosfat (LFP) teknolojisine geçiş, nikel talebini zayıflatıyor. 2020’de bataryalarda %55 olan nikel kullanım oranının 2030’a kadar %45’in altına düşmesi bekleniyor.
Üç sınıf, üç farklı yön
Nikel piyasasında üç ana ürün sınıfı farklı yönlerde seyrediyor. Sınıf I nikel, Çin’in üretim artışıyla 2024’te arz fazlasına girdi. Sınıf II nikelde önceki arz fazlası, küresel üretim düşüşü ve Çin’deki paslanmaz çelik talebiyle dengeleniyor. Nikel sülfatta ise pil talebinin zayıflaması ve Endonezya’nın tedarik artışı arz fazlası yarattı; bu segmentte sülfat giderek Sınıf I nikel üretimine yönlendiriliyor.
Paslanmaz çelik
Paslanmaz çelik üretimi, nikel talebinin en büyük kalemlerinden biri olmaya devam ediyor. 2025-2027’de küresel üretimin yıllık yüzde 4-5 büyüyerek 71 milyon tona ulaşması bekleniyor. Çin, Hindistan ve Endonezya büyümeyi sürdürürken, Avrupa’daki büyüme beklentileri daha temkinli. Bazı Avrupa üreticilerinin NPI kullanımı ise nikel talebini destekliyor.