Orta Avrupa’da güneş enerjisinde rekor büyüme

Ember’in yayımladığı “Turning to the Sun: Solar Rise in Central Europe” (Güneşe Dönüş: Orta Avrupa’da Güneşin Yükselişi) raporu, bölgedeki güneş enerjisi üretiminde son yıllarda kaydedilen hızlı artışı ve bunun enerji dönüşümüne etkilerini ortaya koydu.

Rapora göre Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya’nın yer aldığı Orta Avrupa ülkelerinde güneş enerjisi üretimi 2019’dan 2024’e kadar yaklaşık altı kat arttı. 2019’da 5 TWh seviyesinde olan üretim, 2024’te 29 TWh’ye ulaştı. Bu oran, aynı dönemde AB genelinde görülen artışın oldukça üzerinde gerçekleşti.

Kömürden çıkış hızlanıyor

Rapor, bölgedeki kömür kullanımının hızla gerilediğini vurguluyor. Slovakya 2024’te son kömürlü elektrik santralini kapatırken, Polonya’da yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektrik ilk kez kömürü geçti. Macaristan’da ise kömürün elektrik üretimindeki payı son beş yılda yarı yarıya azaldı.

Ülke bazında dikkat çeken gelişmeler ise şöyle:

• Macaristan, elektriğinin yaklaşık dörtte birini güneşten sağlayarak Avrupa’da öne çıkan ülkelerden biri oldu.
• Polonya, çatı tipi güneş paneli kuran birey ve işletmelerin sayısındaki artışla dikkat çekiyor.
• Çekya, uzun süren durgunluğun ardından güneş enerjisi yatırımlarda yeniden ivme kazandı.
• Slovakya ise bağlantı izinleri ve şebeke maliyetleri nedeniyle güneş enerjisinde daha yavaş ilerliyor.

Yeni öncelik: Depolama ve şebeke esnekliği

Ember, güneş enerjisindeki hızlı büyümenin sürdürülebilir olması için batarya depolama sistemlerinin ve şebeke esnekliği sağlayacak teknolojilerin yaygınlaşması gerektiğini vurguluyor. Orta Avrupa’daki batarya kapasitesinin AB toplamının yalnızca yüzde 2’sinden az olduğu belirtiliyor.

Raporda, mevcut büyümenin devam etmesi için ulusal yenilenebilir enerji hedeflerinin güncellenmesi, şebeke altyapısının modernize edilmesi ve tüketici tarafında akıllı sayaçlar ile talep yönetimi gibi çözümlerin devreye alınmasının kritik olduğu ifade edildi.

Ember, bu adımların atılması halinde Orta Avrupa’nın Avrupa Birliği içinde temiz enerji dönüşümünün öncü bölgelerinden biri olabileceğini belirtiyor.