Yargıtay’ın ’emekli maaşları haczedilebilir’ kararı şaşırttı: Bir an önce yeni yasa çıkarılmalı
Önemli Noktalar
Ergün Kılıç: Hızla yasal düzenleme yapılmalı
Mutlak yoksulluk oluşabilir, TBMM hızla düzenleme yapmalı
MEHMET KAYA/ANKARA
5510 Sayılı Kanunun 93. Maddesi ve İcra-İflas Kanunu, Borçlar Kanunu’nun çeşitli maddeleri, emeklilerin, genel anlamda da dar gelirlileri koruyucu hükümler içeriyor. 5510 Sayılı Kanunun 93. Maddesi, emekli maaşlarının haczedilmesini nafaka ve bazı özel şartlar dışında yasaklıyor. İcra-iflas daireleri de eğer borçlu icrayı kabul etmezse, icra talebini otomatik reddediyordu. İcra İflas Kanunu ve Borçlar Kanununda da, borçlunun mutlak yoksulluğa düşerek yardım alacak hale gelmemesini devletin görevi sayarak icranın sınırlı olmasını yasaklıyor.
Resmi Gazete’de yayımlanan Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, oy çokluğuyla emekli maaşlarına, sözleşme sırasında izin vermesi halinde haczetmeyi mümkün kıldı. Kararın karşı oy yazılarında da devletin her ne kadar sözleşmelerdeki özgür iradeye atıf yapılsa da bireylerden güçsüz tarafı koruyucu kural koyma ve yoksulluğa düşmeyi önleme görevine atıf yapıldı.
Ergün Kılıç: Hızla yasal düzenleme yapılmalı
EKONOMİ’ye kararı değerlendiren Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç, kararın emekliler aleyhine olduğunu ve genel hükümlere aykırı bulduğunu vurguladı. Devletin koruma ve zaten yasalarda var olan hususu netleştirmek zorunda olduğunu belirten Kılıç, Büyük Genel Kurul Kararının ancak bir yasal değişiklikle giderilebileceğini hatırlatarak, Yasamanın bu konuda ivedilikle adım atması gerektiğini, bankaların kararın ardından hızla emekliler aleyhine durumları değerlendireceğini belirtti.
Ergün Kılıç, “Emeklilerin, tüketicilerin bankalarla olan kredi sözleşmelerini özgürce belirleyemediğini biliyoruz. Sadece bu konu değil, yasak olan başka konularda bile bankalar kendi lehine düzenleme yapıyor. Mesela sigorta yaptırma konusu. Kanun açıkça istediği yerden sigorta yaptırabileceğini söylese de banka kendi sigorta şirketini söylüyor, tüketici imzalamak zorunda kalıyor. Ortada bir ödememe durumu yokken dahi genel işlem şartı olarak, emeklinin, tüketicinin müdahale edemediği bir durum oluşacak, bankaların koşullarına uymak zorunda kalacaklar.” dedi.
Mutlak yoksulluk oluşabilir, TBMM hızla düzenleme yapmalı
Emekli aylıklarının 30 bin TL olan açlık sınırı, 90 bin TL olan yoksulluk sınırının çok altında kaldığını, krediye muhtaç durumda olan birinin banka ile pazarlık yapmasının sözkonusu olamayacağını belirten Ergün Kılıç, “İvedilikle kanuni düzenleme durumu doğmuştur. İvedilikle TBMM dar gelirli emekli tüketicilere yönelik maaşlarını garanti altına alabilecek bir durumu yasal hale getirmesi gerekir. Devletin kurallarla sözleşmelerde güçsüz olan tarafı koruma görevi var.” dedi.